Bankowość Centralna – Przodownicy dodruku pieniądza od zarania po dziś – Nieznana Historia Pieniądza (wideo)

Opowiadam ze Sztokholmu o mało znanej historii pieniądza. Skąd się wzięły banki centralne? Jak się rozwijały i jakie pomysły zrealizowały, by móc w nieskończoność drukować pusty pieniądz? Co ma z tym wspólnego Szwecja? Na te inne pytania odpowiadam w tym filmie.

Tutaj wideo o Banku Palmstrucha (Stockholms Banco): https://youtu.be/vFlrF2C5bCQ

Obejrzyj to wideo:

Tu kupisz „Umysł Miliardera”: https://UmyslMiliardera.pl/?ref=rb

Zapisz się na Newsletter: https://newsletter.indywidualista.pl

Transkrypcja wideo:

Witam dzisiaj ze Sztokholmu ze Szwecji

Dziś porozmawiamy o bankowości centralnej i o tym, dlaczego bankowość centralna

zawsze prowadzi do nieograniczonego drukowania pieniądza

do bezkresnej kreacji pieniądza i oczywiście dewaluacji pieniądza

Powiem Wam o tym na przykładzie najstarszego banku centralnego na świecie, szwedzkiego Riksbank

Do zobaczenia w następnej części.

Bankowość centralna i dlaczego to zawsze kończy się bezgranicznym drukowaniem pieniądza

i jego dewaluacją?

Podam utaj przykład najstarszego banku centralnego na świecie, właśnie szwedzkiego Riksbank

Po upadku banku Palmstrucha, nazywanego też Stockholms Banco

Został stworzony nowy bank pańśtwowy o nazwie Bank Stanów Królestwa

były 4 stany w Królestwie Szwedzkim – to była szlachta, to było duchowieństwo, to byli mieszczanie

i to byli chłopi

I oni tworzyli właśnie te stany państwa, to była instytucja, w zasadzie taki parlament szwedzki

który kontrolował Koronę, który kontrolował króla

I oni właśnie stworzyli ten bank według nowych zasad po tym, jak bank Palmstrucha się rozwijał

i jakie właśnie innowacje wprowadził i dlaczego upadł

To proponuję najpierw sobie obejrzeć wcześniejszy film w tej serii, tutaj podłączę linkiem

natomiast ten nowy bank był w zasadzie kontynuacją tego banku Palmstrucha

bo nawet ci sami ludzie w nim pracowali opróćz Palmstrucha, który tam siedział w więzieniu

ale główni menadżerowie, kontrolerzy, pracownicy to byli Ci sami ludzie

ten bank nawet przejął majątek tego banku Palmstrucha, tylko dostał nową nazwę

I ze względów politycznych i historycznych uważa się, że to nowy bank został stworzony w 1668

Przypominam, bank Palmstrucha 11 lat wcześniej, do 1968, czyli 1657

to właśnie Palmstruch założył ten pierwszy, państwowy bank, który upadł

skończyło się oczywiście inflacją i destrukcją pieniądza i wielkim kryzysem gospodarczym

1668 – tworzony jest następny bank na zgliszczach tego banku Palmstrucha, w zasadzie ten sam bank

Do niego został zbudowany nowy budynek, tutaj widać go za mną w 1680 roku

ten bank wprowadził się właśnie do tego budynku, a tymczasowo przez paręnaście lat

wynajmował powierzchnię w pałacu jednego z wpływowych ludzi tu w Szwecji

I ten nowy bank właśnie był pod kontrolą parlamentu, tam zostało wprowadzone parę takich mechanizmów kontrolnych,

żeby nie doszło do sprzeniewierzenia środków, itd., na pzykład na takich potwierdzeniach odjęcia pieniędzy musiały być 3 podpisy

Podpis chyba tego urzędnika, który właśnie pełni służbę, podpis dyrektora banku i jakiegoś kontrolera, tego typu rzeczy

To z jednej strony właśnie takie kontrolne rzeczy, dlaczego?

Dlatego, że właśnie ta izba stanów, nazwijmy to Izba Stanów Królestwa chciała zapewnić, że nie dojdzie do korupcji

bo ten bank Palmtrucha był skorumpowany przez właśnie szlachtę, przez polityków, no głównie właśnie króla, jego bliższych ludzi, itd.

był wykorzystywany oczywiście do finansowania przedsięwzięć króla, no i takie zasadniczo kumoterstwo tam się szerzyło

więc właśnie, żeby to kontrolować, trzymać w szachu, to zostało wprowadzone dużo mechanizmów kontrolnych

ale najważniejszą rzeczą, najważniejszą zmianą w stosunku do tego starszego banku, którą wprowadzono w tym nowym banku

to było to, że bank nie miał prawa do drukowania pieniędzy, tzn. nie miał prawa do wydawania bankotów

W banku Palmstrucha to były noty kredytowe, one pełniły taką właśnie… były używane jako banknoty

I oczywiście ten bank nie miał prawa właśnie do wydawania tych not kredytowych i w ogóle jakby jakichkolwiek banknotów

czyli nie miał prawa do drukowania pieniędzy, on mógł zawiadywać tylko pieniędzmi, które były w monetach, to był zawsze metal szlachetny

Tzn. metal szlachetny w sensie złoto, srebro, ale też miedź była używana, tabliczki miedziowe. Oczywiście one był bardzo niewygodne w tamtych czasach

Ponieważ były używane w Szwecji był taki system dualny, tzn. były monety srebrne i były monety miedziane

I ta miedź oczywiście była dużo tańsza i wartość metalu była w zasadzie wartością pieniądza, więc żeby powiedzmy 1 talar tak zwany szwedzki, srebrny

No to powiedzmy była 1 uncja srebra. Nie wiem dokładnie il to było, ale to była taka moneta, niewielka srebrna moneta

I teraz żeby tą samą wartość w miedzi mieć, to jest parędziesiąt, nawet do 11 razy większa waga wówczas była, to były praktycznie tabliczki miedziane

które miały tą samą wartość i w takich większych transakcjach to było bardzo niewygodne

Setki kilogramów, niekiedy nawet tony tych tabliczek miedzianych trzeba było mieć, żeby dokonać jakiejś tam transakcji, np. kupić dom czy coś takiego

I dlatego właśnie te pieniądze produkowane przez ten wcześniejszy bank, przez bank Palmstrucha były tak popularne i się tak przyjęły

były mimo tego, że były inflacjonowane, były w obiegu i cieszyły się w jakiś sposób powodzeniem, bo były po prostu praktyczne w Szwecji

a teraz te pieniądze były zabronione, czy były wyjęte z obiegu i bank nie mógł emitować pieniędzy papierowych

tylko trzeba było właśnie obracać tymi monetami metalowymi, ale ludzie oczywiście są sprytni i potrafią znaleźć wyjście z każdej sytuacji

I co się okazało, że żeby na przykład pobrać pieniądze z konta, to trzeba było złożyć coś takiego jak podanie o wypłatę z konta pisemnie

No i z tym się przychodziło do banku i to zostało sprawdzane przez urzędników bankowych, że tyle masz na koncie

I wtedy, jeśli miałeś tyle na koncie, no to oczywiście Twój stan konta był zmniejszany, a Tobie było wydawane tzw. nakaz wypłaty pieniędzy

z którym to nakazem szedłeś do kasy po te pieniądze i wtedy kasjer Ci wypłacał te pieniądze

czyli powiedzmy chciałeś wypłacić 100 dolarów, szedłeś do banku z podaniem o wypłacenie 100 dolarów, oni dawali Ci taką karteczkę

gdzie było polecenie wypłacenia Ci 100 dolarów z kasy, czyli z tym szedłeś do kasy i oni Ci wypłacali 100 dolarów

I teraz ludzie wpadli na pomysł, że po co tymi 100 dolarami, znaczy tymi tabliczkami miedzianymi to nosić i to ciężkie, itd.

jak można za tą karteczkę nie zanosić do kasy, tylko tymi karteczkami obracać, tymi poleceniami wypłaty pieniędzy z kasy

Ludzie wpadli na to, że po prostu sobie zrobią takie nominały, polecenie wypłaty 5 dolarów, 100 dolarów, 500, 1000, itd.

I tym można normalnie obracać między kupcami już, po prostu w biznesie, bo każdy z tym może iść do kasy i pobrać te pieniądze

czyli oficjalnie nie było czegoś takiego jak banknoty, ale w rzeczywistości siły rynkowe były silniejsze i ludzie wpadli na pomysł

jak sobie stworzyć sami banknoty, którymi mogli obracać, tylko problem pojawił się paręnaście, parędziesiąt lat później

jak zaczęły w obrocie pojawiać się podróbki tych właśnie poleceń wypłąty z kasy, czyli podróbki tych banknotów

Zaczęły pojawiać się coraz więcej tych podróbek, i rzeczywiście to był problem z jednej strony dla ludzi, bo było ryzyko, że się taką podróbkę dostanie

I być może to ona zostanie w banku rozpoznana i te pieniądze nie zostaną wypłacone, a z drugiej strony to był też wielki problem dla banku

bo pamiętajmy, że bank musiał to wypłacić, czyli ktoś sobie robił… on mógł w ten sposób jakby splądrować bank

Więc na jaki pomysł bank wpadł? Że nie ma wyjścia, no trzeba drukować jednak te pieniądze, bank już woli sam drukować pieniądze, banknoty

prawdziwe banknoty

I oczywiście dostał zezwolenie, tam była kampania polityczna, itd.

W końcu Izba Stanów doszła do wniosku – tak, bank powinien drukować pieniądze, oczywiście wprowadzono tam odpowiednie mechanizmy kontrolne, itd.

I ten Riksbank dostał pozwolenie na drukowanie pieniędzy, ale właśnie żeby zapobiec wszelkiego rodzaju podróbkom

kupili własną wytwórnię papieru, taki nie wiem jak to się historycznie nazywało…

Firmę, która produkowała papier, specjalny papier stworzyli na swoje potrzeby i produkowali swój własny papier i na tym papierze drukowali te pieniądze

To były pieniądze, które oczywiście były bardzo trudne do podrobienia technologicznie. Oni mieli jednyną firmę która produkowała papier w swoich rękach

I tego typu papier, oczywiście tam recepta była strzeżona, itd. Oczywiście kontrolowano każdą kartkę tego papieru, każdy blat

I na tym drukowali pieniądze.

Tylko, żeby oczywiście wprowadzić coś takiego jak konkurencję na rynku, to Izba Stanów też postanowiła,

że pozwoliła bankom komercyjnym, prywatnym bankom drukować też swoje banknoty i po prostu rynek został uwolniony

była konkurencja na rynku banknotów i każdy bank mógł produkować swoj banknoty

To była mniej więcej połowa, koniec XVIII w.

Tylko jedna oczywiście rzecz – te wszystkie banknoty, które były produkowane, one były zamienialne na metal

One musiały mieć 100% pokrycia w metalu, w depozytach, tzn. że po pierwsze one mogły być wydawane tylko, jeśli ktoś złożył depozyt

Albo inaczej, ktoś przynosił metalowe, złote, srebrne czy miedziane monety do banku i za to dostawał te banknoty

I tak samo w drugą stronę, każdy bank, który wydawał dany banknot, zobowiązywał się, że posiadacz tego banknotu mógł przyjść do tego banku

I zamienić go na monety w danym metalu, czyli srebrne, powiedzmy, miedziane, czy tam złote

z tym, że w Szwecji akurat były srebrne i miedziane głównie w obiegu, więc te banknoty miały 100% pokrycia

oczywiście banki były do tego zobligowane, sprawa kontroli to jeszcze jest inna, to polegało w dużej części na zaufaniu

Rzeczywiście bank nie inflacjonuje tych banknotów i nie dodrukowuje sobie, ile chce i nie wprowadza ich do obiegu

Natomiast jakieś 200 lat później, 230 lat później mniej więcej po stworzeniu tego banku centralnego on tam w pewnym momencie

została zmieniona jego nazwa na Sveriges Riksbank, czyli Szwedzki Bank Państwowy, mniej więcej

W 1897 został wprowadzony monopol na drukowanie pieniędzy. Riksbank dostał monopol na drukowanie pieniędzy i w ten sposób stał się bankiem centralnym

To nie jest pierwszy bank centralny na świecie, ale to jest najstarszy bank centralny na świecie, Sveriges Riksbank

Tylko że ten bank istniał już jako bank wcześniej niż każdy inny centralny bank na świecie, więc to jest najstarszy bank centralny na świecie

można w ten sposób to powiedzieć, natomiast jakie było usprawiedliwienie tego, że ten bank ma dostać monopol na drukowanie pieniędzy?

Potwierdzono po prostu, że drukowanie pieniędzy jest duper biznesiem. Oczywiście, że to jest najbardziej dochodowy biznes

jeśli bezpośrednio się pieniądze drukuje, to jest jasna sprawa

I stwierdzono, ta Izba Stanów stwierdziła, że dlaczego prywatne banki mają czerpać zyski z tego, jak z tego zysk powinien czerpać w zasadzie

z tego pieniądza, który jest w obrocie, naród szwedzki czy państwo szwedzkie, czy powiedzmy społeczeństwo szwedzkie

i dlatego te zyski powinny iść do państwa szwedzkiego i dlatego został nadany właśnie temu państwowemu bankowi, Riksbank, monopol na kreację pieniądza

na drukowanie banknotów i zabronione zostało drukowanie banknotów bankom prywatnym

Tzn. banki prywatne mogły używać banknotów wydrukowanych przez bank centralny, natomiast nie mogły same drukować banknotów.

Pamiętajmy, że cały czas te banknoty były zamienialne na monety zawierające ten metal szlachetny, na konkretne, powiedzmy srebrne albo miedziane monety

W 1897 została też zmieniona jakby zasada tej wymienialności, te pieniądze drukowane przez Riksbank miały być wymienialne po prostu na złoto

Ale oczywiście taki monopol kreacji pieniądza zawsze kończy się tym, że za dużo pieniędzy jest drukowanych

To prowadzi do niestabilności systemu monetarnego i prędzej czy później też do po prostu niewypłacalności banku i niedługo trzeba było czekać na efekty

W 1931 Riksbank rzeczywiście stanął w obliczu niewypłacalności. I co zrobił parlament?

Oczywiście tymczasowo zlikwidował wymienialność banknotów na złoto. To było zrobione tymczasowo dla ratowania tutaj banku

Dla ratowania oczywiście pieniądze szwedzkiego, itd. Zawsze znajdą się jakieś powody i jakieś wymówki

Ale oczywiście ta niewymienialność, tudzież wstrzymanie wymienialności było przedłużane z roku na rok, aż do 1975 r.

A w 1975 r. stworzono nową konstytucję i w tej nowej konstytucji nie było już wymienialności pieniądza szwedzkiego na złoto

I w ten sposób bank szwedzki mógł drukować tyle pieniędzy, ile tylko zapragnie.

Przenosimy się do czasów współczesnych. Tutaj za mną widać Sveriges Riksbank. To jest właśnie współczesny budynek Banku Centralnego Szwecji

W międzyczasie przez kilkadziesiąt lat bank centralny mieścił się obok parlamentu szwedzkiego, jego budynek widać w pierwszej części mojej serii

o nieskończonej produkcji pieniądza i Szwecja jest na prawdę innowacyjna jeśli chodzi o instrumenty, jakby tutaj drukować pieniądze w nieskończoność

Zaraz o tym pogadamy, ale wspomnę jeszcze jedną rzecz

W 300 rocznicę istnienia tego banku, czyli w 1968 r. bank ufundował nagrodę banku właśnie centralnego Szwecji w imieniu Alfreda Nobla

która jest za jakieś dokonania w naukach ekonomii i ta nagroda jest nazywana potocznie nagrodą Nobla z ekonomii

Ona jest wręczana razem z tymi nagrodami nobla ufundowanymi przez Alfreda Nobla,, co roku właśnie tutaj w ratuszu w Sztokholmie

Natomiast to nie jest tak na prawdę nagroda Nobla, to jest nagroda Banku Centralnego w im. Alfreda Nobla

Tak na marginesie, wielu ludzi o tym nie wie.

A teraz co do innowacji w nieskończonej produkcji pieniądza.

Jak wiecie, od dłuższego czasu banki próbują obniżać stopy procentowe tak, żeby rzekomo coraz bardziej stymulować gospodarkę,

a w rzeczywistości to jest po prostu kreacja pieniądza, rozszerzanie bilansów banków i bank centralny Szwecji właśnie także w tym zakresie

był bardzo innowacyjny, bo jako pierwszy, bo już w 2009 roku jako pierwszy wprowadził ujemne stopy procentowe

Stopa depozytowa tego banku, czyli stopa procentowa, po jakiej banki komercyjne mogą trzymać depozyty w tym banku spadła poniżej zera

na chyba -0,25% już w roku 2009 i od tego czasu do dziś cały czas jest poniżej zera, nie wzrosła poniżej zera do dzisiejszego dnia

Częściowo nawet przez jakiś okres czasu była nawet już poniżej 1%

-1,25% stopa depozytów w Banku Centralnym Szwecji, to jest jakby pierwsza innowacja, oczywiście wcześniej sądzono,

że negatywne stopy procentowe są niemożliwe, bank Szwecji pokazał że są.

Co to znaczy negatywna stopa procentowa w ogóle?

To oznacza, że żeby trzymać pieniądze w tym banku to trzeba jeszcze im płacić za to, że się trzyma pieniądze.

Tzn. banki komercyjne muszą płacić bankowi centralnemu za to, że trzymają pieniądze w banku centralnym

Także bardzo ciekawa rzecz. Oczywiście inne stopy procentowe też częściowo spadły poniżej zera, nawet stopa repo spadła poniżej zera.

Czyli stopa, po której bank centralny udziela pożyczek krótkoterminowych bankom komercyjnym spadła też poniżej zera

Co jest niewyobrażalne. To jest jedna rzecz.

I następną rzeczą, wiadomo przy negatywnych stopach procentowych ludzie uciekają w ogóle z systemu bankowego

Tzn. po co trzymać pieniądze w banku i płacić za to odsetki, jak można je trzymać w gotówce i wtedy nie płacić odsetek

I oczywiście Szwecja od długiego czasu lobbuje płatności kartą, płatności bezgotówkowe i tutaj bardzo trudno, niekiedy jest niemożliwe

żeby zapłacić gotówką

W wielu sklepach, restauracjach nie można zapłacić gotówką. Przyjmują tylko płatności kartą. To jest powód lobbingu takiego…

Nie tylko lobbingu, po prostu rekalmy czy propagandy, która od dłuższego czasu ma miejsce w Szwecji i wiadomo, że jak tutaj temu przeciwdziałać?

No, najlepiej tak zrobić, żeby po prostu nie było w ogóle pieniądza pozabankowego, tudzież pieniądza w formie gotówki

tylko żeby cały pieniądz był elektroniczny i właśnie Szwecja jest też pierwszym krajem, który zaczął eksperymenty z kryptowalutami

emitowanymi przez banki centralne, tudzież właśnie Central Bank Digital Currencies (CBDC)

Bo właśnie już w 2016 r. Sveriges Riksbank powołał komisję, która miała zbadać wykonalność takiego projektu

tzn. przejścia na całkowicie cyfrową walutę i ta komisja zasadniczo jako wynik, w skrócie można powiedzieć

już dwa raporty opublikowała i zasadniczo nie ma nic na przeszkodzie i takie coś może być wykonane w każdej chwili

To jest tylko decyzja polityczna i obecnie już bank Szwecji, właśnie Riksbank prowadzi projekt pilotowy z Accenture

gdzie takie coś jest próbnie implementowane, no i zobaczymy jak szybko Szwecja wprowadzi właśnie taką kryptowalutę

Ja podejrzewam, że będzie prawdopodobnie jednym z pierwszych krajów europejskich, jeśli nie pierwszym krajem europejskim

który wprowadzi całkowicie elektroniczną walutę, tudzież wyeliminuje gotówkę z użycia w społeczeństwie

I jeszcze trzeba powiedzieć, że Szwecja jest w o tyle dobrym położeniu, jeśli chodzi o ten zakres

Dobrym w sensie że może to zrobić z tego względu że Szwecja nie jest w strefie Euro,

Oczywiście tutaj jest korona i jest właśnie e-korona, jest właśnie ta digitalna waluta którą właśnie Bank Szwecji chce, czy ma możliwość wprowadzić

I być może wprowadzi.

Także jak widzicie, postępy w nieskończonym dodruku pieniądza są wielkie, szczególnie tutaj w Szwecji

Szwecja jest bardzo innowacyjna i ten Riksbank jest bardzo innowacyjny, jeśli chodzi o drukowanie pieniądza bez pokrycia

I bez ograniczeń.

To tyle na dziś. Jeśli ten film Ci się podobał, daj mi łapkę w górę. Jeśli nie, oczywiście łapkę w dół.

Zasubskrybuj, jeśli tego nie zrobiłeś. Ja tutaj mówię dużo o pieniądzu, o ekonomii, o biznesie, o robieniu rzeczy wielkich w życiu i biznesie

Mówię o tym, jak myślą i działają najlepsi przedsiębiorcy świata, miliarderzy.

Także jeśli ten film Ci się spodobał, to z pewnością spodobają Ci się moje inne filmy. Zapraszam Cię do ich oglądania.

To tyle na dziś ze Sztokholmu. Życzę Ci fantastycznego dnia. Dokonajmy dzis czegoś niezwykłego!

Tu dostaniesz polskie wydanie książki: https://UmyslMiliardera.pl/

Obserwuj i polub mnie:
Newsletter: http://newsletter.indywidualista.pl
YouTube: https://www.youtube.com/indywidualista
Facebook: http://fb.me/indywidualistapl
Twitter: http://twitter.com/indywidualista

Prelekcja TEDx „Czego nauczyłem się od najlepszych przedsiębiorców świata”:
http://tedxwsb.indywidualista.pl

Prelekcja TEDx „Niemożliwe jest łatwiejsze niż myślisz”:
http://tedx.indywidualista.pl

Tu dostaniesz książkę „Ready, Set, Go!”, którą napisałem z Brianem Tracy:
E-Book: https://geni.us/rsgkindle
Papierowa: https://geni.us/readysetgo

Kup „The Billion Dollar Secret” (wydanie angielskie):
https://TheBillionDollarSecret.com/

Kup „Umysł Miliardera” (wydanie polskie):
https://UmyslMiliardera.pl/

Co Ty myślisz na ten temat? Zapraszam do komentarzy.

Chcesz poczytać/zobaczyć więcej motywujących rzeczy? Zapisz się na “Follow blog Indywidualista.pl” (w menu po lewej stronie), by dostawać powiadomienia o nowych artykułach na skrzynkę e-mail.

Pamiętaj podzielić się wpisem z bliskimi i przyjaciółmi korzystając z poniższych linków: